Net als mensen veranderen honden naarmate ze ouder worden. Ze worden rustiger, minder energiek, en slapen vaak meer. Dat is meestal normaal. Maar soms verandert ook hun karakter zodanig dat je als eigenaar schrikt: je vrolijke kameraad is prikkelbaar, wantrouwend of zelfs agressief geworden. Wat is er aan de hand?
In dit artikel leggen we uit welke gedragsveranderingen kunnen voorkomen bij oudere honden, wat daarachter kan zitten, en wat je als baasje kunt doen. Want begrip en aanpassing maken een wereld van verschil.
Pijn en ongemak
Pijn en ongemak zijn vaak de de stille oorzaak van gedragsveranderingen. We zetten dit gedrag op een rijtje met een voorbeeld:
Chagrijnig of prikkelbaar gedrag
Een hond die eerder vrolijk en aanhankelijk was, kan prikkelbaar worden. Grommen bij aanraking of zich terugtrekken bij contact kan wijzen op pijn.
Voorbeeld: Terrier Binkie genoot altijd van geaaid worden, vooral over zijn rug. De laatste maanden begint hij te grommen zodra iemand hem daar aanraakt. Na een bezoek aan de dierenarts blijkt hij artrose in zijn wervelkolom te hebben.
Argwanend of teruggetrokken gedrag
Oudere honden kunnen zich anders gaan gedragen tegenover mensen of andere dieren. Ze worden soms angstiger of wantrouwiger, vooral bij onverwachte bewegingen of benaderingen.
Voorbeeld: Duitse herder Luna was altijd vriendelijk en sociaal. Nu loopt ze weg als er bezoek komt, en kijkt ze schichtig om zich heen. Slechter zicht en gehoor bleken hier de oorzaak: ze schrikt sneller en voelt zich minder zeker.
Agressie uit het niets
Sommige honden gaan opeens snauwen of bijten – gedrag dat bij hen nooit eerder voorkwam. Dit kan schokkend zijn, maar is vaak een signaal van acute pijn of verwarring.
Voorbeeld: Jack Russel Sam hapte plotseling naar een spelend kind in huis. Uit nader onderzoek bleek dat hij ernstige tandproblemen had. De pijn maakte hem kortlontig en onvoorspelbaar.
Andere oorzaken van veranderend gedrag
Naast fysieke pijn zijn er andere factoren die invloed hebben op het gedrag van oudere honden:
- Cognitieve disfunctie (hondsdementie): de hond raakt gedesoriënteerd, loopt doelloos rond of weet de weg in huis niet meer.
- Zintuiglijke achteruitgang: verminderd zicht of gehoor maakt een hond onzeker of angstig.
- Medicijngebruik: sommige medicatie kan bijwerkingen hebben op gedrag of stemming.
Deze veranderingen zijn niet altijd even makkelijk te herkennen, maar verdienen wel aandacht.
Wat kun je doen als je gedragsverandering opmerkt?
- Observeren: Wanneer zie je het gedrag? Bij aanraking, beweging, bezoek, eten?
- Bezoek de dierenarts: Laat onderzoeken of er sprake is van lichamelijke klachten of pijn.
- Pas je omgang aan: Benader je hond rustiger, til hem niet zomaar op, laat kinderen afstand houden.
- Overweeg hulpmiddelen: Denk aan pijnstilling, supplementen, of advies van een gedragsdeskundige.
Met kleine aanpassingen kun je het leven van je hond aanzienlijk aangenamer maken.
Liefdevol oud laten worden
Je hond wordt ouder – en dat vraagt om geduld, begrip en soms ook om een andere manier van omgaan. Veranderingen in gedrag zijn geen teken van ‘vervelend’ worden, maar vaak een roep om hulp of rust. Jouw aandacht en liefde zijn op die momenten belangrijker dan ooit.
Een oudere hond is een trouwe metgezel die veel heeft gegeven. Laat hem zijn oude dag beleven in comfort, veiligheid en rust.
Conclusie en verder lezen
De veranderingen door ouderdom en pijn komen zowel bij honden als katten voor, maar uiten zich vaak op verschillende manieren. Bij katten moet je nóg beter letten op kleine signalen: verandering in eetlust, minder springen, zich afzonderen of onzindelijkheid kunnen tekenen zijn van ouderdom, pijn of verwarring.
Meer weten of zorgen over het gedrag van je hond?
Raadpleeg bij twijfel altijd je dierenarts of een professionele gedragsdeskundige. Of lees verder op de site van het Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren (LICG): een helder overzicht van wat je kunt verwachten als je hond ouder wordt, inclusief mentale achteruitgang, pijnsignalen en hoe je hiermee om kunt gaan.
Deze pagina van Dierendokters bespreekt specifiek de gedragsveranderingen bij oudere katten, inclusief dementie, nachtelijk miauwen en hoe je het welzijn van je senior kat kunt verbeteren.
